Małe jest piękne czyli rzecz o sparkline

Wiele razy zdarzało się nam przygotowywać opasły raport, ukazujący wszystkie aspekty biznesu? Ewolucję zdarzeń, przekroje, zależności, porównania, wykonanie planów, zestawienia itp. Tomy opracowań, których prawie nikt nie czyta, a już na pewno niewiele z nich rozumie. Zresztą nawet jakby rozumiał, to wysiłek i czas poświęcony na zgłębienie jego tajemnic jest na tyle duży, że nie warto rozpoczynać analizy. Bo i po co? I tak najczęściej prowadzi to do sporów o szczegóły, wyjaśnienia poprawności zestawień i ich walidację, a najczęściej o politykę, politykierstwo... A gdzie w tym wszystkim biznes?

Edward Tufte jest twórcą nowej drogi w przekazie danych ilościowych – za pomocą mikrografik. Zastąpił, a raczej uzupełnił tradycyjne zestawienia liczbowe nowymi formami wyrazu. Gdyby nie on, zapewne inny twórcy zauważyliby potrzebę kompaktowania ilości prezentowanych informacji, w związku z ciągłym przyrostem wolumenu przetwarzanych i prezentowanych danych. Filozofia Edwarda Tufte’a wydaje się czytelna. Jednak diabeł, jak zawsze, tkwi w szczegółach. Podstawowym sparkline jest liczba w tekście, ale ona sama nie daje wiele informacji. Wskazuje jedynie poziom miary. A gdzie dynamika, rozwój sytuacji (trend), nietypowe obserwacje (szanse i zagrożenia), porównanie, odniesienie, zmiana stanu zjawiska...? Przecież teoretycznie tego nie da się pokazać w obszarze „jednego słowa”. Mniejsza jednak o jednostkowe przypadki, drobne wycinki działalności biznesowej, gdyż najważniejsze jest, by uchwycić złożoność biznesu i umieć przekazać syntezę. Zdjęcie stanu firmy, które zrozumie każdy i będzie potrafił zadawać pytania o pryncypia, nie o detale. Zatem zadanie jest arcytrudne – wskazać to, co najważniejsze, osadzić przekaz w odpowiednim kontekście i wykonać to przy ekstremalnie ograniczonej przestrzeni.

Główny ideolog wizualizacji danych wyznaczył wiele reguł, których należy się trzymać – czytelność, separację przekazu, prostotę itd. Jednak trzeba się kierować przede wszystkim zdrowym rozsądkiem, estetyką i... typografią osobowości. Dopasować przekaz dokładnie do odbiorcy.