Kalkulator wpływu zniesienia limitu 30-krotności średniego wynagrodzenia dla składek emerytalnych i rentowych

Konsekwencją nowelizacji będzie wzrost składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, zarówno w części finansowanej przez pracownika, jak i przez pracodawcę, w związku z tym, że zależne będą one od całości wynagrodzenia pracownika, a nie tylko od przychodu nieprzekraczającego obecnego limitu podstawy wymiaru składek w wysokości 127 890 zł obowiązującego w 2017 r. Zatem będziemy mieć tutaj analogiczne zasady do tych obowiązujących obecnie w przypadku składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe, gdzie podstawy wymiaru nie podlegają żadnym ograniczeniom. W związku z poprawką senatu zmiana w zakresie składek emerytalnych i rentowych ma wejść w życie z początkiem 2019 r., zatem w 2018 r. wciąż będzie obowiązywała górna granica podstawy wymiaru ww. składek. Po przekroczeniu tejże w danym roku kalendarzowym płatnik składek jest zobowiązany zaprzestać ich odprowadzania. Limit ten będzie wynosił w 2018 r. 133 290 zł, co stanowi 30-krotność prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2018 r.

W związku z tym, że zmiana jest odsunięta w czasie o rok, daje to przedsiębiorcom dodatkowy czas na przygotowanie do niej systemów kadrowo-płacowych oraz lepsze zrozumienie konsekwencji, jakie niesie za sobą ta zmiana dla pracowników, pracodawców oraz dla budżetu państwa w krótkim, jak i długim okresie. Oczywistym następstwem omawianych zmian będzie obniżenie płacy netto pracowników, których wynagrodzenia przekraczają kwotę rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przy jednoczesnym wzroście ogólnych kosztów pracowniczych dla pracodawców.

Przedstawiony model w łatwy sposób wskaże próg miesięcznego wynagrodzenia, powyżej którego zmiany będą odczuwalne.

Poniżej proponujemy model excelowy (Rysunek 1) wyliczający wszelkie składniki okołopłacowe, jak i przejście między płacą netto, brutto (z umowy o pracę), jak i brutto brutto (realny koszt dla pracodawcy) w dwóch scenariuszach: przed nowelizacją ustawy i po niej.

Model został podzielony kolorystycznie na szare obszary do edycji oraz białe pola, gdzie dokonywane są wszelkie obliczenia.

Pola szare służą głównie do wpisania kwoty brutto wynagrodzenia, tudzież użycia do tego celu suwaka oraz zaznaczenia (bądź nie) odpowiednich ustawień w przypadku kosztów uzyskania przychodu, jak i kwoty wolnej.

Technicznie zostało to w obu przypadkach rozwiązane za pomocą formatów formularza, jeśli chodzi o pole przewijania, jak i pola wyboru (Rysunek 2).

W następnym kroku oblicza się składki ZUS płacone przez pracownika. Składają się one z trzech składników, zbudowanych za pomocą takich formuł (Rysunek 3):

ZUS emeryt: =MIN(C$5*12*0,0976;127890*0,0976)/12
ZUS rent: =(MIN(C$5*12*0,015;127890*0,015))/12
ZUS chorob: =(C$5*12*0,0245)/12

Jak widzimy, w formule ukryte są odpowiednie procenty wynikające z aktualnych przepisów, jak i kluczowa informacja w przypadku części emerytalnej i rentowej o zaprzestaniu odciągania składek po przekroczeniu trzydziestokrotności średniego wynagrodzenia w danym roku (Rysunek 4).

Następnym elementem są koszty uzyskania przychodu rozróżnione w zależności od miejsca pracy, miejsca zamieszkania oraz liczby miejsc zatrudnienia (Rysunek 5).