Polska BBB+

Agencje ratingowe (CRA – Credit Rating Agencies) są w przeważającej większości prywatnymi firmami, które mają za zadanie oceniać zdolność kredytową i wypłacalność emitentów papierów dłużnych – państw, miast, samorządów lokalnych, spółek czy instytucji finansowych. Istotą działania agencji ratingowych jest ocena ryzyka związanego z inwestycją w dane papiery. Jako pierwsza rating, w obecnym rozumieniu tego pojęcia, przyznała w 1909 roku założona dziewięć lat wcześniej agencja Moody’s. Ten historyczny pierwszy rating dotyczył obligacji kolejowych emitowanych na rynku USA. Dzięki ratingowi potencjalny nabywca danego papieru dłużnego dostawał szansę możliwie szybkiej i wystandaryzowanej oceny ryzyka braku spłaty zobowiązań emitenta. W praktyce naszego kraju z usług dużych agencji korzystały zarówno miasta (m.in. Łódź, Wrocław, Gdańsk, Szczecin, Warszawa), jak i samorządy. Jako pierwsze miasto w Polsce długoterminową ocenę swojej zdolności kredytowej uzyskała Łódź w 1997 r. Pojawienie się tego rodzaju systematycznie publikowanych rankingów jakości (lub jej braku) zwiększyło dynamikę i skalę operacji prowadzonych na rynku finansowym. Między innymi dzięki temu, że w dość automatyczny sposób można było rozdzielać instrumenty objęte ryzykiem spekulacyjnym, czyli definiując bardziej wprost – niepewnych, od pozostałych uznawanych za instrumenty inwestycyjne. Nie jest trudno sobie wyobrazić, że ocenianym zależy na jak najlepszym ratingu, bo ma on jednoznaczny wpływ na możliwości pozyskania kapitału – im niższe ryzyko, tym taniej i relatywnie prościej można pozyskać finansowanie. Obecnie w zasadzie każda duża emisja papierów dłużnych wymaga oceny liczącej się agencji. Rating przyznawany jest zgodnie z metodą ustaloną przez daną firmę oceniającą. W większości przypadków jest to szacunek ekspertów (jak w przypadku Standard & Poor’s, Moody’s, Fitch), ale ocena może być też oparta na ankiecie wśród czołowych banków, np. taka jak stosowana przez Euromoney Country Risk czy EIU (Economist Intelligence Unit). Zwyczajowo rating wyrażony jest symbolem literowym według określonej skali, dodatkowo dla zróżnicowania w ramach kategorii stosuje się modyfikator – cyfrę lub znak (+) i (-). Ocena danego podmiotu może być uzupełniona miernikiem prognozy dla kolejnych lat. Przykładowo potrójne A (ang. triple A) jest oceną najwyższej wiarygodności i oznacza wyjątkowo dużą zdolność emitenta do wywiązywania się z podjętych zobowiązań finansowych. (Patrz: rysunek)