Budżetowanie a controlling
Z pozoru może się wydawać, że budżetowanie i controlling mają ze sobą niewiele wspólnego. Ale nic bardziej mylnego. Po pierwsze, są to instrumenty wspomagające sprawne1 zarządzanie przedsiębiorstwem, mające duży wpływ na szybkie i ekonomiczne podejmowanie decyzji. Po drugie, współistnienie ich w przedsiębiorstwie przez sprzężenie zwrotne powoduje tworzenie ekonomicznej wartości dodanej.
Controlling pochodzi z języka angielskiego od czasownika to controll, co oznacza: kierować, sterować, regulować, dozować czy pilnować. W związku z tym często jest postrzegany jako kontrola, ale w ujęciu praktycznym oznacza przede wszystkim zapobieganie, gdyż pozwala na wykrywanie możliwych odchyleń od planów jeszcze przed ich wystąpieniem2. Controlling to metoda zarządzania ściśle powiązana z systemem przepływu informacji, która dostarcza danych niezbędnych do podejmowania decyzji. System controllingu funkcjonuje nie tylko wewnątrz przedsiębiorstwa, bo ze względu na relacje z interesariuszami współdziała również z jego otoczeniem. Controlling wspomaga wyznaczanie kierunków działań – celów strategicznych przedsiębiorstwa. W polskiej literaturze3 bywa opisywany modelem DROGA, gdyż jest to działalność (D), służąca rozwojowi (R) przedsiębiorstwa, przez ożywienie (O) jego funkcjonowania i zwiększenie gospodarności (G) przy wykorzystaniu możliwej aktywności (A). Jako zalety controllingu wymienia się4:
- orientację na cele – controlling udziela odpowiedzi na pytanie, co trzeba zrobić,
- orientację na wąskie gardła – controlling skoncentrowany jest na poszukiwaniu wąskich gardeł w przedsiębiorstwie, czyli tych miejsc w strukturze przedsiębiorstwa, które w krytycznych sytuacjach pierwsze stwarzają trudności,
- orientację na rynek – controlling ma na celu odkrywanie trendów i zmian na rynku,
- orientację na klienta – zadaniem controllingu jest badanie zmian w potrzebach i oczekiwaniach klientów, utrzymanie relacji z klientami,
- orientację na informacje – controlling ma szybko dostarczać właściwych informacji,
- orientację na wartość – controling poprawia rentowność przedsiębiorstwa i tworzy dla niego wartość dodaną.
Controlling jest instrumentem zarządzania, który wspiera kadrę kierowniczą przy podejmowaniu decyzji i tworzeniu mechanizmów skutecznego sterowania, pozwalających na osiąganie jak największej efektywności. Służy zapobieganiu sytuacjom krytycznym przez wykorzystanie zarządzania antycypacyjnego i myślenia wyprzedzającego, skierowanego na poprawę błędów przeszłości5. To podejście określa też stosunek controllingu do przeszłości, która w tym instrumencie ma znaczenie tylko wtedy, gdy wpływa na przyszłość.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 61% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
