Funkcje kalkulacji rat kredytowych: kapitałowych, odsetkowych i łącznych

Z punktu widzenia metodologii wyznaczania rat kredytowych należy zwrócić uwagę na model spłaty, zatem czy kredyt jest zaciągany w formie rat stałych czy zmiennych.

Porównanie tych dwóch rodzajów rat przedstawiono w Tabeli 1.

Jak widać w poniższej tabeli, część odsetkowa w obu modelach spłaty z każdym kolejnym okresem jest coraz niższa, ponieważ odsetki spłacane są w każdym przypadku od pozostałego kapitału. Analizując poniższą tabelę, łatwo również zauważyć, że kredyt spłacany w stałych ratach kredytowych różni się od kredytu z ratą zmienną przede wszystkim wysokością części kapitałowej raty. W przypadku raty stałej część kapitałowa jest coraz wyższa, ponieważ musi ona wyrównać coraz niższą część odsetkową tak, aby rata łączna była stała w całym okresie spłaty. Takie rozwiązanie zapewnia stałe obciążenie przedsiębiorstwa z punktu widzenia wydatków pieniężnych. Z kolei przy kredycie w modelu z ratą zmienną część kapitałowa pozostaje na niezmienionym poziomie, w wyniku czego wielkość łącznego obciążenia wydatkami z każdym kolejnym okresem jest coraz niższa.

Kalkulacja rat dla kredytu z ratą malejącą

Aby obliczyć wysokość raty kredytu w danym okresie, należy obliczyć jej część kapitałową oraz odsetkową. W przypadku kredytu z ratą malejącą wyznaczenie części kapitałowej jest bardzo proste i nie wymaga stosowania bardziej skomplikowanych funkcji finansowych dostępnych w arkuszach kalkulacyjnych. Rata kapitałowa jest taka sama w każdym okresie spłaty, zatem aby określić jej wysokość przypadającą na jeden okres, wystarczy podzielić całość kwoty kredytu przez liczbę rat. Z kolei, aby obliczyć wielkość oprocentowania w danym okresie, należy pomnożyć wielkość zadłużenia pozostającego do dyspozycji kredytobiorcy przez oprocentowanie kredytu w danym okresie.

Tabela 2 przedstawia przykładowy harmonogram rat malejących przy założeniu, że planujemy zaciągnięcie kredytu w wysokości 10 000 zł na okres 12 miesięcy oprocentowany w skali roku w wysokości 8%.

Aby sporządzić harmonogram spłaty rat malejących, należy postępować zgodnie z poniższą instrukcją:

Krok 1. W kolumnie „Rata kapitałowa” należy podać stałą kwotę części kapitałowej w poszczególnych okresach. Jak wcześniej wspomniano, w tym celu należy podzielić kwotę kredytu przez liczbę okresów (w prezentowanym przykładzie jest to wartość 10 000 zł podzielona przez 12 miesięcy).