Kiedy najem należy kwalifikować do działalności gospodarczej – uchwała NSA
Jeśli osoba fizyczna nie wprowadziła wynajmowanego przez nią składnika majątkowego do majątku firmowego, to przychody z najmu nie są przychodami z działalności gospodarczej, niezależnie od rozmiarów najmu. Takie stanowisko zajął NSA w uchwale z 24 maja 2021 r., sygn. akt II FPS 1/21.
Od lat trwały spory pomiędzy podatnikami będącymi osobami fizycznymi a organami podatkowymi co do źródła przychodów z najmu, w tym najmu nieruchomości. Podatnicy twierdzili, że po ich stronie ma miejsce tzw. najem prywatny, jeżeli:
- nie prowadzą oni ani nie chcą prowadzić formalnie zarejestrowanej działalności gospodarczej – dotyczy osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej,
- najem nie leży w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej – dotyczy osób fizycznych będących przedsiębiorcami.
Organy podatkowe twierdziły, że skoro najem cechuje się ciągłością i jest prowadzony w celach zarobkowych, to wyczerpuje znamiona działalności gospodarczej (art. 5a pkt 6 updof). Sądy administracyjne zajmowały w tym sporze sprzeczne stanowiska, przyznając rację raz podatnikom, innym razem organom podatkowym. Sposób kwalifikowania przychodów z najmu miał szczególne znaczenie do końca 2020 r., kiedy to tylko najem prywatny mógł korzystać z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Sprawą zdecydował się zająć NSA, który w uchwale z 24 maja 2021 r. stwierdził, że przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez ograniczeń do źródła przychodów, jakim jest najem, chyba że stanowią składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, który został przez nią wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej.
Uchwała NSA jest korzystna dla podatników PIT, gdyż jej konsekwencją jest, że to podatnik decyduje o tym, jakie źródło przychodu należy stosować do świadczonego przez niego najmu – głównie najmu nieruchomości. Nieco mniejsze znaczenie uchwała ta ma z punktu widzenia możliwości stosowania opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Od 1 stycznia 2021 r. ustawodawca zmienił przepisy uzpd i umożliwił podatnikom stosowanie tej formy opodatkowania zarówno w przypadku najmu prywatnego, jak i najmu w ramach działalności gospodarczej.
