Kształtowanie kosztu i struktury kapitału w przedsiębiorstwie

Kapitał, pieniądze, finanse, dochody, kredyty – bez nich trudno byłoby sobie wyobrazić życie i prowadzenie działalności gospodarczej. Kapitał stanowi podstawowy element gospodarowania, ekonomii, zarządzania, podejmowania decyzji, działania. Proces pozyskiwania kapitału przez jednostki gospodarcze dokonuje się poprzez jego wybór, biorąc pod uwagę różne kryteria, takie jak dostępność, koszt pozyskiwanego kapitału czy ryzyko z nim związane. Wybór źródła finansowania wpływa bezpośrednio na strukturę kapitału. Strukturę kapitału zaś można zdefiniować jako relację pomiędzy kapitałem własnym a zobowiązaniami, od których płacone są odsetki, określanymi jako dług podmiotu, który należy spłacić.

CIRZ_102022_14.jpg

Kapitał stanowi jedną z podstawowych kategorii ekonomicznych, równocześnie jednak jest kategorią wieloznaczną i różnie interpretowaną.

Aspekt kapitału może być rozważany w kontekście:

abstrakcyjnym – kapitał rozumiany jest jako kategoria ekonomiczna oznaczająca wartość, a posiadająca zdolność wzrostu. W wyniku owego wzrostu powstaje różnica wartości, która nazywana jest wartością dodatkową, zyskiem, procentem. Posiadanie kapitału jest warunkiem tworzenia, funkcjonowania i rozwoju podmiotu gospodarczego.

realnym – kapitał rozumiany jest jako wykorzystywane do produkcji zasoby pieniężne, bądź dobra, mające na celu rozwijanie tejże produkcji. Umożliwia podjęcie racjonalnego działania, w wyniku którego nastąpi jego zwrot, przyrost lub też spełniona zostanie określona funkcja.

Koszt kapitału

Koszt kapitału jest to koszt utraconych szans. Jest równy łącznej stopie zwrotu, jakiej inwestorzy mogliby oczekiwać z zainwestowania swoich środków w inną firmę lub aktywa o porównywalnym ryzyku (Szczepankowski 2007, s. 85). Oczekiwana stopa zwrotu ma związek z dochodem i ryzykiem. Działalności przedsiębiorstwa zawsze towarzyszy ryzyko.

Cechy kosztu kapitału zaprezentowano na rysunku 1.

Struktura kapitału

Pojęcie kosztu kapitału przedsiębiorstwa jest najczęściej odnoszone do całego zainwestowanego w przedsiębiorstwie kapitału. Dwa podstawowe rodzaje kapitału, które wykorzystuje przedsiębiorstwo to kapitał własny pozyskany od właścicieli oraz kapitał obcy, pochodzący od wierzycieli. Kapitał własny jest wkładem właściciela bądź właścicieli przedsiębiorstwa. W momencie założenia przedsiębiorstwa stanowi on równowartość wniesionych przez właściciela (właścicieli) zasobów majątkowych (aktywów). W toku prowadzenia działalności gospodarczej zostanie powiększony o wartość wypracowanego zysku. Kapitał obcy to kapitał oddany do dyspozycji przedsiębiorstwa na określony czas, po którym musi być zwrócony. Można dokonać dalszego podziału kapitału obcego na długoterminowy, do którego zaliczamy:

długoterminowe pożyczki i obligacje,

długoterminowe kredyty bankowe i inne zobowiązania, o terminie spłaty powyżej jednego roku, oraz

kapitał obcy krótkoterminowy, na który składają się:

pożyczki,

obligacje,

kredyty bankowe i różne zobowiązania z tytułu dostaw, podatków i wynagrodzeń, o terminie spłaty do jednego roku.


WAŻNE!

Należy pamiętać, że każdy rodzaj kapitału ma swój koszt. Koszt kapitału własnego jest zwykle wyższy od kapitału obcego. Wierzyciele podejmują decyzję dotyczącą udostępniania posiadanych zasobów finansowych na ściśle określony czas i według jednoznacznie określonych warunków (procentu). Niewywiązywanie się terminowe ze zobowiązań wobec wierzycieli jest obarczone dotkliwymi sankcjami. Wierzyciele ponoszą zatem określone, mniejsze niż właściciele, ryzyko. Ponieważ kapitał własny jest obarczony większym ryzykiem, więc – jego koszt jest wyższy. Akcjonariusze nie mają zagwarantowanego zwrotu, ani też nie znają wysokości, jaką może on osiągnąć.


Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści

Pozostałe 59% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.

Kilka wariantów prenumeraty Pokaż opcje
Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań Wybieram

Abonament już od 100 zł miesięcznie

Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 100 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

WYBIERAM

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 100 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.