Jaki wpływ wywiera COVID-19 na sprawozdanie finansowe za 2020 r.
Pandemia koronawirusa spowodowała, że sprawozdanie finansowe za 2020 r. będzie inne niż w poprzednich latach. Wiąże się to z pandemią COVID-19 i lockdownem, który dotknął większość firm w pierwszych miesiącach 2020 r. Co za tym idzie - sprawozdanie finansowe będzie musiało zawierać opis perspektywy na następne lata. Pandemia spowodowała bowiem, że jednostki gospodarcze odczuły zwiększoną niepewność otoczenia mikro- i makroekonomicznego. Ograniczenia, wprowadzane w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa, wpływają bezpośrednio na swobodę prowadzenia działalności podmiotów gospodarczych i zmniejszają możliwość uzyskiwania przychodów, co w efekcie przekłada się na poziom uzyskiwanych przepływów pieniężnych. Zmianie ulegają także zachowania klientów i dostawców. W związku z tym jednostki są zmuszone do wprowadzania zmian, aby dostosować się do nowej rzeczywistości. Większość tych zmian będzie odzwierciedlona w sprawozdaniu finansowym. Istnieje bowiem możliwość utraty wartości aktywów, zwiększa się ryzyko kredytowe kontrahentów. Może pojawić się potrzeba wprowadzenia zmian w obowiązujących umowach lub niezbędne będzie podjęcie działań o charakterze restrukturyzacyjnym. Zmiany w umowach (np. w umowach leasingu) mogą mieć wpływ na sprawozdania finansowe jednostki. Warto też rozważyć, czy nie istnieje problem kontynuacji działalności podmiotu.
W momencie sporządzania sprawozdania finansowego za 2020 r. firmy, jednostki staną przed koniecznością przeprowadzenia testów na utratę wartości. W przypadku sporządzania takiego testu warto pomyśleć o podejściu scenariuszowym, tj. przyjąć np. trzy scenariusze: bazowy, pesymistyczny i optymistyczny dalszego rozwoju sytuacji związanej z pandemią. Jest istotne, aby przyjąć różne warianty, gdyż obecnie nie wiemy, jak długo będą trwały obostrzenia i jak się dalej potoczy sytuacja pandemiczna.
Nowe ryzyko na koniec 2020 r.
W sprawozdaniu finansowym za 2019 r., a także w sprawozdaniu za rok 2020, pojawiło się nowe ryzyko niezbędne do opisania, tj. wpływ COVID-19 na sprawozdanie. W 2019 r. wpływ COVID-19 był ujawniany jako zdarzenie po dniu bilansowym, natomiast w związku z cały czas niepewną sytuacją epidemiczną oczywiste jest umieszczenie tego wpływu w sprawozdaniu finansowym za 2020 r. Znacznie trudniejsze do zidentyfikowania, a zarazem do opisania, mogą być inne ryzyka niezwiązane bezpośrednio z COVID-19, np. ryzyko makro związane ze zmianami zachowań ludzkich czy potencjalne, nowe ryzyka podatkowe i księgowe.
Nowy sposób podejścia do badania sprawozdania finansowego
Przy badaniu sprawozdań finansowych za 2020 r. należy spodziewać się innego podejścia audytorów do przeprowadzanych prac. Audytorzy przystąpią do badania sprawozdań finansowych z większą dokładnością niż w latach poprzednich. Będą zwracać uwagę na więcej zagadnień niż do tej pory, obniżą progi istotności i będą zadawać więcej pytań. Nie powinno to być jednak dla firm niczym nadzwyczajnym, ponieważ COVID-19 to nowe zagadnienie, które wymaga zarówno od sporządzających, jak i od badających sprawozdanie finansowe nowego, precyzyjniejszego podejścia. Należy np. przygotować się na więcej prac związanych z ustalaniem, czy nie nastąpiła trwała utrata wartości aktywów.
Przeprowadzenie inwentaryzacji
Obecnie nie wiadomo, czy będzie możliwe przeprowadzenie tradycyjnej inwentaryzacji, tj. w drodze spisu z natury. Pandemia COVID-19 może być uzasadnieniem do przeprowadzenia inwentaryzacji w drodze weryfikacji zamiast w formie spisu z natury. Zagrożenie epidemią jest sytuacją wyjątkową, a taka uzasadnia zastąpienie spisu z natury metodą weryfikacji. Stopień tego zagrożenia w każdej jednostce powinien być ustalany indywidualnie. Nie w każdej jednostce zagrożenie COVID-19 można uznać za przyczynę przeprowadzenia inwentaryzacji metodą weryfikacji. Takiej odpowiedzi udzieliło Ministerstwo Finansów.
Zdaniem resortu finansów:
MF (...) jednostka powinna dołożyć wszelkich starań, aby inwentaryzację składników aktywów przeprowadzić drogą spisu z natury przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa koniecznych dla jej przeprowadzenia.
Skorzystanie z rozwiązań przewidzianych w ww. art. 26 ust. 1 pkt 3 uor (tj. przeprowadzenie w miejsce spisu z natury inwentaryzacji metodą weryfikacji) powinno dotyczyć tylko wyjątkowych sytuacji. Wydaje się, że jedną z takich przesłanek może być potencjalne ryzyko epidemiczne występujące w określonych podmiotach np. w szpitalach w odniesieniu np. do środków trwałych znajdujących się w pomieszczeniach, gdzie przebywają pacjenci, sal operacyjnych etc.
Jednocześnie zauważenia wymaga, że ww. ryzyko epidemiczne nie występuje w jednakowym zakresie we wszystkich jednostkach przeprowadzających inwentaryzację, ani w odniesieniu do wszystkich składników aktywów objętych inwentaryzacją. Wobec tego, każda jednostka powinna dokonać gruntownej oceny potencjalnych ryzyk związanych z pandemią COVID-19 w celu podjęcia uzasadnionej decyzji o wyborze danej metody inwentaryzacji. Dokumentacja uzasadniająca przeprowadzenie inwentaryzacji drogą weryfikacji zamiast spisu z natury wraz z dokumentacją potwierdzającą porównanie danych ksiąg rachunkowych na dzień bilansowy z odpowiednimi dokumentami powinna stanowić załącznik do protokołu weryfikacji.
Źródło: www.gov.pl/web/finanse
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 80% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
