Różnice kursowe – bilansowo i podatkowo
Kwoty wynikające z dowodów wprowadzanych do ksiąg rachunkowych przelicza się na walutę polską, ponieważ zgodnie z ustawą o rachunkowości księgi rachunkowe prowadzi się w języku polskim i w walucie polskiej (art. 9 ustawy o rachunkowości). W związku z tym w przypadku realizacji transakcji walutowych powstają różnice kursowe. Zasady bieżącej wyceny transakcji w walutach obcych, w tym przeprowadzanych na rachunku walutowym, reguluje art. 30 ustawy o rachunkowości. Dla celów podatkowych natomiast istnieją dwie metody ustalania różnic kursowych: metoda podatkowa – w rachunku podatkowym uwzględniane są tylko różnice kursowe zrealizowane oraz metoda bilansowa – wszystkie różnice kursowe (zrealizowane i niezrealizowane) uwzględnia się w rachunku podatkowym. Podatnicy prowadzący księgi rachunkowe mają możliwość wyboru stosowanej metody.
Wycena różnic kursowych zgodnie z ustawą o rachunkowości
Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia po kursie:
- faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji, w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań,
- średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego ten dzień w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa powyżej, a także w przypadku pozostałych operacji.
Zgodnie z art. 30 ustawy o rachunkowości nie rzadziej niż na dzień bilansowy wycenia się wyrażone w walutach obcych:
- składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów – po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski, z zastrzeżeniem pkt 2;
- gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut obcych – po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu ogłoszonego na dzień wyceny dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.
Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia – o ile odrębne przepisy dotyczące środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi, pochodzących ze źródeł zagranicznych nie stanowią inaczej – odpowiednio po kursie:
- faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji – w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań;
- średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego ten dzień – w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w pkt 1, a także w przypadku pozostałych operacji.
Różnice kursowe zrealizowane powstają w chwili uregulowania rozrachunków, sprzedaży środków pieniężnych, udziałów. Różnice kursowe niezrealizowane powstają natomiast przy wycenie bilansowej niezapłaconych należności i zobowiązań.
Wycena zdarzeń gospodarczych w ciągu roku
Przeliczenie z waluty obcej na walutę polską dla celów wprowadzenia do ksiąg rachunkowych wyrażonych w walucie obcej transakcji zakupu, a tym samym zobowiązań powstałych w wyniku zakupu (np. materiałów, towarów) następuje po kursie średnim danej waluty ogłoszonym przez NBP w dniu roboczym, poprzedzającym dzień zakupu. Za dzień zakupu uznaje się z reguły wynikający z faktury sprzedawcy dzień jej wystawienia.
W przypadku gdy zapłata zobowiązania wobec kontrahenta dokonywana jest poprzez rachunek walutowy (a także gdy na rachunek walutowy wpływa należność od kontrahenta w walucie obcej), nie można mówić o kursie faktycznie zastosowanym. W takim przypadku do wyceny tej stosuje się średni kurs ogłoszony dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego dzień wypływu waluty obcej z rachunku walutowego w związku z zapłatą zobowiązania (czy dzień wpływu waluty obcej na rachunek walutowy w związku z otrzymaniem należności lub zaciągnięciem kredytu walutowego) – wyjaśnienia Ministerstwa Finansów zamieszczonego na stronie internetowej www.mf.gov.pl.
Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści
Pozostałe 64% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.
Zaloguj się
