Koszty stałe i zmienne w logistycznym rachunku kosztów

Ogólną funkcją rachunku kosztów jest funkcja informacyjna. Informacje generowane przez rachunek kosztów są potrzebne między innymi do ustalenia kosztów wytworzenia wyrobów czy świadczenia usług, wyceny zapasów, ustalenia cen sprzedaży wyrobów i usług, kontroli działalności oraz oceny skuteczności i efektywności gospodarowania. W rachunkowości zarządczej koszty są jedną z głównych kategorii decyzyjnych (menedżerskich).

C24_03-04_2023_35.jpg

Zmienność kosztów odpowiada na pytanie: czy i jak koszty reagują na zmiany (wzrost lub spadek) wielkości działalności? Najczęściej chodzi o zmianę wielkości produkcji lub sprzedaży produktów pracy, którą określa się ilościowo (np. szt., kg, tkm). W literaturze przedmiotu wyróżnia się koszty stałe i zmienne. Wyselekcjonowanie spośród kosztów operacyjnych kosztów stałych i zmiennych odbywa się w sposób:

ewidencyjny (księgowy),

pozaewidencyjny (statystyczny), wykorzystujący metody podziału kosztów na stałe i zmienne.

Koszty klasyfikujemy według różnych kryteriów. Przykłady tej klasyfikacji przedstawiono na rysunkach 1 i 2.

Koszty w działalności logistycznej możemy dzielić na:

koszty stałe, które nie reagują na zmiany wielkości produkcji w krótkim okresie,

koszty zmienne, które reagują na zmiany wielkości produkcji.

Podziału kosztów całkowitych na koszty stałe i zmienne można dokonać wykorzystując:

( 1 ) metodę księgową,

( 2 ) metodę najwyższego i najniższego punktu,

( 3 ) metodę najmniejszych kwadratów.

Metoda księgowa polega na tym, że koszty stałe i zmienne wyodrębnia się w sposób subiektywny na podstawie doświadczenia, wiedzy i umiejętności osoby dokonującej podziału. Czynności te dokonują pracownicy działu księgowości, rachunkowości zarządczej lub controllingu. Pracownicy ci analizują związki przyczynowo-skutkowe danego rodzaju kosztu całkowitego z wielkością produkcji (świadczeniem usługi).

W metodzie najwyższego i najniższego punktu podział kosztów na stałe i zmienne dokonywany jest na podstawie analizy danych pochodzących z ewidencji księgowej oraz rozmiarów produkcji lub ilości świadczonych usług. Dane te należy zebrać z kilku okresów, np. miesięcy.

Jednostkowy koszt zmienny ustalany jest w tej metodzie według wzoru:

Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści

Pozostałe 75% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.

Kilka wariantów prenumeraty Pokaż opcje
Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań Wybieram

Abonament już od 100 zł miesięcznie

Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 100 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

WYBIERAM

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 100 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.