Wpłaty i ulgi na PFRON – analiza przypadków

PFRON to inaczej fundusz celowy, który realizuje swoje zadania poprzez wspieranie zatrudniania pracowników niepełnosprawnych. Jest to w dalszym ciągu pewien problem polskich przedsiębiorców i nadal rzadkie zjawisko. Zachętę stanowić mają różnego rodzaju dofinansowania i zwolnienia finansowe z tytułu wpłat na PFRON.

MC_59_41.jpg

Pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, wśród których mniej niż 6% stanowią osoby niepełnosprawne, zobligowani są do opłacania comiesięcznych składek na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, czyli PFRON, którego podstawą prawną jest ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Ustawodawca przewidział jednak szereg zwolnień i ulg, które pracodawca może zastosować.

Które jednostki mają obowiązek dokonywania wpłat na PFRON?

Kwestię związaną z obowiązkowymi wpłatami do funduszu reguluje art. 21 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r., nr 127, poz. 721 ze zm., dalej ustawa o PFRON), w myśl której „Pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy jest obowiązany, z zastrzeżeniem ust. 2–5 i art. 22, dokonywać miesięcznych wpłat na Fundusz, w wysokości kwoty stanowiącej iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych”.

Przez przeciętne wynagrodzenie należy rozumieć przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, co wynika z literalnego brzmienia art. 2 pkt 4 ustawy o PFRON – za czerwiec, lipiec, sierpień 2018 r. jest to kwota: 4622,84 zł ogłoszona w „Monitorze Polskim” z 14.05.2018 r. – poz. 472

Warto również zaznaczyć, że do wyliczeń pracowników, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o PFRON, należy uwzględnić wytyczne przedstawione w ust. 5 powyższego artykułu. Zgodnie z tym przepisem do liczby pracowników jednostka nie powinna wliczać osób niepełnosprawnych przebywających zarówno na urlopach bezpłatnych, jak i osób niebędących osobami niepełnosprawnymi zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, przebywających na urlopie rodzicielskim, przebywających na urlopach wychowawczych, nieświadczących pracy w związku z odbywaniem służby wojskowej albo służby zastępczej, będących uczestnikami Ochotniczych Hufców Pracy, nieświadczących pracy w związku z uzyskaniem świadczenia rehabilitacyjnego oraz przebywających na urlopach bezpłatnych, których obowiązek udzielenia określają odrębne ustawy.

Wpłaty na PFRON oraz możliwość zastosowania ulgi

W myśl art. 49 ust. 2 ustawy o PFRON jednostki zobowiązane są do dokonywania wpłat na fundusz w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności powodujące powstanie takiego obowiązku. Dokonując wpłaty, jednostka jest również zobowiązana do składania Zarządowi Funduszu deklaracji miesięcznych oraz rocznych poprzez teletransmisje danych w formie dokumentu elektronicznego, według wzoru, który został ustalony przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w drodze rozporządzenia.

Pracodawcy, u których wskaźnik wspomniany w art. 21 ust. 1 ustawy o PFRON wyniesie co najmniej 6%, są z wpłat zwolnieni. Jeżeli chodzi o podmioty zwolnione, to zaliczą się do nich również placówki dyplomatyczne, urzędy konsularne i przedstawicielstwa misji dyplomatycznych. Ze zwolnienia skorzystają również zakłady pracy, które są postawione w stan likwidacji albo ogłoszono ich upadłość oraz wszelkie podmioty niedziałające w celu osiągnięcia zysku, takie jak:

  1. domy pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej;
  2. hospicja w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej;
  3. zakłady opiekuńczo-lecznicze;
  4. publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne, których wyłącznym przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza osób niepełnosprawnych, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad osobami niepełnosprawnymi.

Ustawa o PFRON przewiduje również przywileje dla określonych podmiotów, które polegają na obniżeniu wskaźnika do 2%. Do takich podmiotów, których obowiązuje wskaźnik na poziomie 2%, zaliczymy publiczne oraz niepubliczne uczelnie, publiczne i niepubliczne szkoły oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze i resocjalizacyjne. Z dniem 1 stycznia, wraz z wejściem nowych przepisów, do powyższych podmiotów dołączą również publiczne i niepubliczne żłobki, które również będzie obowiązywać wskaźnik na poziomie 2%, zaś niższy wskaźnik spowoduje konieczność rozliczania wpłat na PFRON.

Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w jednostkach, o których wspomniano powyżej, oblicza się jako sumę wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych i podwojonego wskaźnika dzieci, wychowanków, uczniów, studentów lub słuchaczy będących osobami niepełnosprawnymi i uczących się lub studiujących w ramach ogólnie obowiązujących w danej jednostce regulaminów nauczania lub studiowania, o czym stanowi przepis art. 22 ust. 2c ustawy o PFRON.

Druga z możliwości zastosowania ulgi przez pracodawców dokonujących wpłat na PFRON uregulowana jest w art. 22 ust. 1 ustawy o PFRON. Dokonane wpłaty ulegają obniżeniu z tytułu zakupu produkcji lub usługi, z wyłączeniem handlu, odpowiednio wytworzonej lub świadczonej przez pracodawcę (zwanego dalej sprzedającym) zatrudniającego co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, który osiąga wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 30% zaliczonych do:

  1. znacznego stopnia niepełnosprawności;
  2. umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, w odniesieniu do których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych.

Należy zaznaczyć, że w przypadku pracowników ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności pracodawca powinien udokumentować te schorzenia poprzez uzyskanie od pracownika orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o PFRON koniecznym do spełnienia warunkiem skorzystania z możliwości obniżenia wpłaty jest:

  1. udokumentowanie zakupu fakturą;
  2. uregulowanie należności za zakup produkcji lub usługi w terminie określonym na fakturze, z tym że w przypadku płatności dokonywanych za pośrednictwem banku za datę uregulowania należności uważa się datę obciążenia rachunku bankowego nabywcy na podstawie polecenia przelewu;
  3. udokumentowanie przez nabywcę kwoty obniżenia informacją o kwocie obniżenia wystawioną przez sprzedającego.

Obniżenie wpłaty przysługuje do wysokości 50% wpłaty na Fundusz, do której obowiązany jest nabywca w danym miesiącu. Sprzedawca wówczas zobowiązany jest do wystawienia informacji na formularzu INF-U o kwocie obniżenia niezwłocznie po terminowym uregulowaniu należności, jednak nie później niż do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przypadał termin płatności za zakup, zobowiązany jest również do prowadzenia ewidencji wystawionych informacji o kwocie obniżenia oraz przesłaniu miesięcznej informacji Zarządowi Funduszu o kwocie obniżenia – w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystawił taką informację. W przypadku niedotrzymania tego terminu skutkować to będzie nałożoną karą na sprzedającego w wysokości 10% kwoty obniżenia wskazanej na formularzu INF-U. Warto pamiętać, że przysługująca, a niewykorzystana kwota obniżenia może być uwzględniana we wpłatach na Fundusz przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, licząc od dnia uzyskania informacji o kwocie obniżenia.

W przypadku, gdy kwota obniżenia przewyższa wartość zakupionej produkcji lub usługi, obniżenie wpłaty przysługuje tylko do wysokości kwoty określonej na fakturze, o której mowa w ust. 2 pkt 1, pomniejszonej o kwotę podatku od towarów i usług, w stosunku do której, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221 i 2491 oraz z 2018 r., poz. 62 i 86), podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego lub zwrotu różnicy podatku.

Ewidencja księgowa

Dokonane wpłaty na PFRON jednostka ewidencjonuje w księgach rachunkowych zgodnie z zasadą memoriału jako koszty rodzajowe „Podatki i opłaty” w korespondencji z rozrachunkami publicznoprawnymi. Powstały koszt w związku z dokonaniem wpłaty do Funduszu nie będzie stanowić kosztu uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Koszty związane z wpłatami na PFRON znajdują się bowiem w katalogu kosztów wyłączonych z kosztów uzyskania przychodu, co reguluje art. 16 ust. 1 pkt 36 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r., poz. 1036).

Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści

Pozostałe 31% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.

Kilka wariantów prenumeraty Pokaż opcje
Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań Wybieram

Abonament już od 100 zł miesięcznie

Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 100 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

WYBIERAM

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 100 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.