Rezerwy – jak je analizować?

Obowiązek tworzenia rezerw wynika z ustawy o rachunkowości i MSR/MSSF. Dotyczy on podmiotów gospodarczych sporządzających sprawozdania finansowe. Są jednak różne tytuły rezerw i w związku z tym różnie oddziałują one na obraz firmy.

CiRZ_1_2022_31.jpg

Rezerwy to przyszłe zobowiązania, w stosunku do których nie ma jednak jeszcze pewności, co do momentu ich wystąpienia ani kwoty. Są to oszacowane przyszłe obowiązki, które odzwierciedlają kapitał obcy w bilansie i obciążają koszty działalności jednostki.

Bilansowo nie są rezerwami odpisy aktualizacyjne, choć potocznie czasem określa się je jako ciche rezerwy. Odpisy aktualizacyjne należności, środków trwałych czy np. zapasów pomniejszają bezpośrednio wartość tych pozycji w sprawozdaniu.

W bilansie w pozycji rezerw są prezentowane zarówno rezerwy tworzone zgodnie z art. 35d ustawy o rachunkowości (uor), jak i rozliczenia międzyokresowe bierne, tworzone zgodnie z art. 39 ust. 2 pkt 2 uor.

Rezerwy tworzone zgodnie z art. 35d uor nie dotyczą podstawowej działalności operacyjnej jednostki, są związane ze zdarzeniami pośrednio ją dotykającymi lub zdarzeniami finansowymi. Są to na przykład rezerwy:

  • na sprawy sądowe,
  • postępowania restrukturyzacyjne,
  • zmiany organizacyjne w jednostce,
  • rekultywację terenu.

Firma, tworząc je, obciąża inne pozostałe koszty operacyjne, a rozwiązując uznanie inne pozostałe przychody operacyjne. Z kolei rezerwy na udzielone gwarancje finansowe i poręczenia, rezerwy na odsetki, w tym karne, obciążają inne koszty finansowe. Wszystkie powyżej wskazane rezerwy w bilansie pokazywane są w pozycji B.I.3 Pozostałe rezerwy. Tworzenie tych rezerw opiera się na analizie prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia i oszacowaniu kwoty, która będzie konieczna do wypełnienia obowiązku.

Analizując rezerwy należy zwrócić przede wszystkim uwagę:

  • Czy jednostka objaśnia zasady i tytuły ich tworzenia w informacji dodatkowej?
  • Czy rezerwy utworzone w poprzednich latach były wykorzystywane na cele, na jakie zostały utworzone?
  • Czy nie utworzono rezerw na cele, które z punktu widzenia rodzaju działalności i specyfiki branży są zbyteczne – ich istnienie może sygnalizować manipulowanie wynikiem finansowym?
  • Czy nie rozwiązano w bieżącym roku nadmiernej wysokości rezerw – to też może sugerować manipulowanie wynikiem?
  • Czy kwota zmian kwot rezerw ujęta w informacji dodatkowej jest tożsama z ich wartością bilansową?
  • Czy jednostka dzieli rezerwy na część krótko- i długoterminową? – brak takiego podziału to manipulacja wskaźnikami wypłacalności.
  • Czy obciążono prawidłowe koszty w związku z tworzeniem rezerwy? – np. zamiast kosztów działalności operacyjnej ujmuje się błędnie rozliczenia międzyokresowe bierne w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, by poprawić wynik na sprzedaży.

Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści

Pozostałe 70% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu.

Kilka wariantów prenumeraty Pokaż opcje
Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań Wybieram

Abonament już od 100 zł miesięcznie

Dwutygodniowy dostęp bez zobowiązań

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 100 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

WYBIERAM

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Pełen dostęp do wszystkich treści portalu
to koszt 100 zł miesięcznie
przy jednorazowej płatności za rok

Dwutygodniowy dostęp do wszystkich treści
portalu za 99 zł netto, które odliczymy od ceny
regularnej przy przedłużeniu abonamentu

WYBIERAM

Polityka cookies

Dalsze aktywne korzystanie z Serwisu (przeglądanie treści, zamknięcie komunikatu, kliknięcie w odnośniki na stronie) bez zmian ustawień prywatności, wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez EXPLANATOR oraz partnerów w celu realizacji usług, zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Usługa Cel użycia Włączone
Pliki cookies niezbędne do funkcjonowania strony Nie możesz wyłączyć tych plików cookies, ponieważ są one niezbędne by strona działała prawidłowo. W ramach tych plików cookies zapisywane są również zdefiniowane przez Ciebie ustawienia cookies. TAK
Pliki cookies analityczne Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania, oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Informacje zebrane przez te pliki nie identyfikują żadnego konkretnego użytkownika.
Pliki cookies marketingowe Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji, oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Jeśli zdecydujesz się usunąć lub wyłączyć te pliki cookie, reklamy nadal będą wyświetlane, ale mogą one nie być odpowiednie dla Ciebie.