BPMN – podejście zaawansowane: rozszerzenie zagadnienia czynności

Do tej pory w ramach cyklu BPMN uniwersalnym językiem biznesu omówiono najważniejsze zagadnienia związane z notacją. Dodatkowo zaprezentowano podstawowe etapy przygotowania poprawnego modelu procesu biznesowego z wykorzystaniem elementów takich, jak:

• zdarzenie początkowe, zdarzenie końcowe,
• czynność,
• bramka logiczna.

Wymienione powyżej elementy modelu procesu biznesowego były jednak traktowane jako statyczna reprezentacja logiczna, która nie wpływała w żaden sposób na fakt, iż model można przekształcić w symulację i w ten sposób uzyskać znacznie większą paletę informacji o naturze procesu. Aby jednak przejść od modelu do symulacji, należy dokonać wprowadzenia do tematu zaawansowanego podejścia BPMN.

Czynność jako podstawa symulacji

Czynność to jeden z podstawowych elementów palety kształtów wykorzystywana przy przygotowaniu modelu procesu biznesowego, który jest podstawą przygotowania symulacji. Na Rysunku 1 zaprezentowano właściwości czynności.

Jak wynika z Rysunku 1, w ramach definiowania właściwości czynności analityk procesu może personalizować następujące elementy:

• wejścia – czyli parametry, które mogą wpływać na uruchomienie czynności w procesie symulacji,
• zasoby – pracownicy oraz sprzęt lub architektura,
• zadania – harmonogram wykonywania czynności czy czas ich trwania,
• wyjścia – właściwości żetonu na wyjściu czynności,
• atrybuty – parametry symulacji, które mogą być pobierane z funkcji lub zewnętrznych źródeł, takich jak MS Excel.
• z punktu widzenia wprowadzenia do zaawansowanych zagadnień symulacji, kluczowe na tym etapie będzie kompleksowe omówienie zasobów oraz zadań.

Zasoby w symulacji

Zasoby są niezbędnym elementem każdej symulacji, gdyż ich istnienie związane jest z kosztem, który stanowi podstawowy zakres zainteresowania w analizach procesów biznesowych. W BPMN zasoby skojarzone są właśnie z czynnościami, a żeby połączyć czynność i zasób, w pierwszej kolejności należy zdefiniować zasób i jego typ.

Na Rysunku 2 przedstawiono podstawowe parametry definiowania zasobów. Przy wykorzystaniu iGrafx domyślnie dla każdego modelu procesu biznesowego automatycznie przeniesiona jest do zasobów logika odzwierciedlająca model, tzn. do zasobów przenoszona jest struktura basenów i torów. Jest to o tyle ważne, że w ramach analizy symulacji koszty będą przypisywane właśnie do torów i basenów, tworząc klasyczne miejsca powstawania kosztów (MPK). Domyślnie iGrafx tworzy dodatkowo jednego pracownika – oczywiście jego nazwę można modyfikować. Można również poza pracownikiem zdefiniować narzędzia lub infrastrukturę wykorzystaną w danej czynności.

Kolejnym krokiem jest parametryzacja stworzonego zasobu, co zostanie przedstawione na Rysunku 3 na przykładzie pracownika.

Po wyborze typu zasobu pojawia się szczegółowa karta jego właściwości. Po pierwsze, można zdefiniować charakter zasobu z punktu widzenia jego liczności. Może być to pula lub zasób indywidualny.

W przypadku wyboru zasobu typu pula w modelu pojawi się zasób o jednorodnych właściwościach/umiejętnościach i strukturze, a analityk procesu biznesowego może ustalić licznik tejże puli.

W przypadku skorzystania z zasobu o charakterze indywidualnym definiowaniu podlega konkretny i unikatowy zasób, którego licznik domyślnie wynosi 1 (i nie więcej).